A.Vua Ê-xê-chi-a khoe kho báu trong cung điện của mình với các sứ thần từ Babylon.
1.(1) Một lá thư từ vua Babylon.
a.1 TRONG LÚC ĐÓ, vua Ba-by-lôn, là Mê-rô-đác-Ba-la-đan, con vua Ba-la-đan, sai đưa thơ và lễ vật dâng Ê-xê-chia; vì nghe người đau và được lành: Đây là sau khi Ê-xê-chi-a được phục hồi một cách kỳ diệu. Chúa đã đủ nhân từ để ban cho Vua Ê-xê-chi-a thêm 15 năm sống, nhưng Ê-xê-chi-a có muốn sống những năm tháng đó trong sự khôn ngoan và vinh quang của Chúa hay không là tùy thuộc vào Ê-xê-chi-a.
b.sai đưa thơ và lễ vật dâng Ê-xê-chia; vì nghe người đau và được lành: Rõ ràng đây là cử chỉ tử tế của vua Babylon, thể hiện sự quan tâm đến Ê-xê-chi-a với tư cách cùng là một người hoàng tộc.
c.vua Ba-by-lôn, là Mê-rô-đác-Ba-la-đan, con vua Ba-la-đan: Sự hiện diện của ông cho thấy đây không chỉ là lời thăm hỏi xã giao. Đây là nỗ lực đưa vương quốc Giu-đa về phe người Babylon chống lại người Assyria.
i.“Đối với người Assyria, Mê-rô-đác-Ba-la-đan là một kẻ khủng bố; đối với bản thân ông, ông là một chiến binh tự do với cuộc đời cống hiến cho việc giải phóng Babylon thân yêu của ông khỏi ách chuyên chế của người Assyria.” (Motyer)
ii.“Ê-xê-chi-a vô cùng lo lắng về Assyria. Cảm thấy vinh dự khi được sứ thần phái đi, ông vui vẻ chào đón các sứ thần của kẻ thù không đội trời chung này của Assyria. Không hề cầu hỏi ý Chúa hay hỏi Ê-sai, ông đã cho họ xem kho báu khổng lồ, nguồn cung cấp thực phẩm dồi dào và vũ khí quân sự của mình. Chúa đã ban cho Ê-xê-chi-a của cải lớn, vì vậy những vị khách đã thực sự ấn tượng (2 Sử ký 32:27-29 27 Ê-xê-chia được rất giàu rất sang; người cất những kho để trữ bạc, vàng, đá quý, thuốc thơm, khiên, và các thứ khí giới tốt đẹp; 28 những lẫm đặng chứa ngũ cốc, rượu, và dầu; những chuồng để nhốt các thứ thú vật, bầy chiên, và bầy bò. 29 Người cũng xây những thành, có nhiều bầy chiên và bò; vì Đức Chúa Trời ban cho người rất nhiều của cải.).” (Wolf)
iii.PHẦN ĐẦU CỦA Ê-SAI (Ê-SAI 1-38) CHỦ YẾU ĐỀ CẬP ĐẾN MỐI ĐE DỌA HIỆN TẠI TỪ ĐẾ CHẾ ASSYRIA. PHẦN CÒN LẠI CỦA Ê-SAI (Ê-SAI 39-66) SẼ NÓI TIÊN TRI VỀ MỐI ĐE DỌA CỦA ĐẾ CHẾ BABYLON SẮP TỚI. DO ĐÓ, “CHƯƠNG NGẮN NÀY THỰC SỰ LÀ PHẦN GIỚI THIỆU CHO NỬA SAU CỦA Ê-SAI.” (Bultema)
2.(2) Ê-xê-chi-a tiếp đãi các sứ giả của vua Babylon.
a.2 Ê-XÊ-CHIA VUI MỪNG VÌ CÁC SỨ THẦN, thì cho xem trong cung điện, nơi để những của quí, như bạc vàng, thuốc thơm, dầu báu, cùng kho khí giới, và mọi đồ trong phủ khố mình. Phàm vật chi trong cung và trong cả nước mình, chẳng có tí gì là Ê-xê-chia chẳng cho các sứ thần xem đến: Chúng ta có thể tưởng tượng rằng điều này là một sự nịnh hót đối với Vua Ê-xê-chi-a. Suy cho cùng, Giu-đa là một quốc gia thấp kém với ít quyền lực, và Babylon là một siêu cường cấp dưới. Nhận được thông báo và sự công nhận này từ vua Babylon hẳn đã thực sự khiến Ê-xê-chi-a cảm thấy mình quan trọng.
b.Vua Ê-xê-chi-a Cho họ xem ngôi nhà chứa kho báu của mình: Chúng ta có thể tưởng tượng Ê-xê-chi-a muốn làm hài lòng những sứ giả này từ Babylon và muốn cho họ thấy rằng họ có lý do chính đáng để ấn tượng với ông và vương quốc của ông. Vì vậy, ông đã làm mọi thứ có thể để gây ấn tượng với họ, và cho họ xem những của cải tốt nhất của hoàng gia – và ông cho họ xem mọi thứ.
c.Không có gì trong nhà ông hay trong toàn bộ lãnh thổ của ông mà Ê-xê-chi-a không cho họ thấy: Như lời khiển trách sắp tới của Ê-sai sẽ chứng minh, đây chẳng qua chỉ là sự ngu dại vì lòng kiêu ngạo của Ê-xê-chi-a. Ông đang ở trong tình thế nguy hiểm khi muốn làm hài lòng và gây ấn tượng với mọi người, đặc biệt là những người vô đạo đức.
i.Đó là một lời khen chân thành dành cho Ê-xê-chi-a khi nhận được sự công nhận này từ vua Babylon. Nhưng Ê-xê-chi-a đã nhận nó một cách sai lầm, và để nó lên đầu mình. Thật dễ dàng để trở nên quá tự phụ khi mọi người khen ngợi hoặc công nhận chúng ta, và bắt đầu coi lời khen ngợi của họ – và coi bản thân chúng ta – quá quan trọng.
ii.Trong hoàn cảnh muốn làm đẹp lòng loài người này, Ê-xê-chi-a không còn là một tôi tớ chân chính của Đức Chúa Trời nữa. Phao-lô đã viết trong Ga-la-ti 1:10, Vì nếu tôi vẫn còn làm đẹp lòng loài người, thì tôi chẳng phải là tôi tớ của Đấng Christ. Khi chúng ta sống để làm đẹp lòng loài người, chúng ta không thể đồng thời sống để làm đẹp lòng và phục vụ Đức Chúa Trời. Khi chúng ta sống để làm đẹp lòng loài người, chúng ta thực sự đang sống để phục vụ chính mình, bởi vì điều chúng ta coi trọng từ loài người là sự khen ngợi, danh dự và sự công nhận mà họ có thể dành cho chúng ta. Sống để phục vụ loài người là một điều vinh quang, nhưng không phải sống để làm đẹp lòng họ.
iii.“Cũng như Samson đã tiết lộ sức mạnh của mình với gái điếm, kỵ nữ Đa-li-la (Các Quan Xét 16), Ê-xê-chi-a cũng đã tiết lộ vinh quang của Chúa với ma quỷ như thể ông là bạn đồng hành của họ và đã nhận được ân huệ từ Babylon.” (Kohlbrugge, trích dẫn trong Bultema)
iv.“’Đáng lý ra Ê-xê-chi-a nên nói gì với các sứ giả?’ Câu trả lời rất rõ ràng: Đáng lẽ Ê-xê-chi-a nên nói: ‘Cảm ơn các quí khách đã đến và cảm ơn Mê-rô-đác vì món quà và lời mời của ngài, nhưng thực tế là tôi có một lời hứa thiêng liêng để dựa vào; lời hứa này đã được xác nhận cá nhân khi tôi khỏe mạnh trở lại và cũng được vũ trụ xác nhận trong dấu hiệu của mặt trời. Tôi không thể từ bỏ đức tin vào những lời hứa của Chúa.’” (Motyer)
B.Ê-sai khiển trách vua Ê-xê-chia.
1.(3-4) Ê-sai hỏi vua Ê-xê-chia về chuyến viếng thăm của các sứ thần Ba-by-lôn.
a.3 Đấng tiên tri Ê-sai bèn đến chầu vua Ê-xê-chia, và hỏi rằng: Các người đó nói chi, và từ đâu đến thăm vua? Ê-xê-chia đáp rằng: Họ đến từ phương xa, tức là từ nước Ba-by-lôn. Ê-sai có lẽ đã biết câu trả lời cho những câu hỏi này. Có khả năng là những câu hỏi của ông được Chúa hướng dẫn để cho Ê-xê-chi-a có cơ hội đáp lại một cách trung thực (ông đã làm như vậy) và tự mình nhìn nhận lỗi lầm của mình (rõ ràng là ông đã không hẳn như vậy).
b.4 Ê-sai tiếp rằng: Họ đã xem gì trong cung vua? Ê-xê-chia đáp rằng: Họ đã xem hết thảy mọi vật ở trong cung ta; chẳng có vật gì trong phủ khố ta mà ta chẳng chỉ cho họ: Có cảm giác rằng Ê-xê-chi-a đã tự hào khi nói với Ê-sai điều này. Ông giống như một cậu bé tỉnh lẻ bị kinh ngạc trước sự chú ý của một người đàn ông thành phố lớn. “Ê-sai ơi, ông nên thấy những người Babylon đó ấn tượng như thế nào trước tất cả những gì tôi có. Họ thực sự biết chúng ta là một cái gì đó ở đây tại Giu-đa!” Ê-xê-chi-a bị lòng kiêu hãnh và cái tôi thổi phồng lên, và nó đã khiến ông mù quáng .
2.(5-7) Lời Chúa phán với Ê-xê-chia qua Ê-sai.
a.5 Ê-sai bèn tâu cùng Ê-xê-chia rằng: Xin nghe lời Đức Giê-hô-va vạn quân phán: 6 Nầy, ngày đến, là khi mọi vật trong cung ngươi, mọi vật mà tổ tiên ngươi đã chứa trong kho cho đến ngày nay, sẽ dời sang Ba-by-lôn, chẳng còn tí nào hết, Đức Giê-hô-va phán vậy: Ê-xê-chi-a nghĩ rằng sự phô trương của cải này sẽ gây ấn tượng với người Babylon. Tất cả những gì nó làm chỉ là cho họ thấy những gì các vua Giu-đa có, và những gì họ có thể cướp lấy được. Một ngày nào đó các vua Babylon sẽ đến và lấy hết. Điều này đã được ứng nghiệm trong 2Các Vua 24:10-13 và 2Các Vua 25:11-17, dưới thời vua Babylon Nê-bu-cát-nết-xa.
2Các Vua 24:10-13 10 Trong lúc đó, các quân lính Nê-bu-cát-nết-sa, vua Ba-by-lôn, đi lên vây thành Giê-ru-sa-lem. 11 Nê-bu-cát-nết-sa, là vua Ba-by-lôn, cũng đến trước thành, trong lúc các quân lính người vây thành. 12 Giê-hô-gia-kin, vua Giu-đa, bèn cùng mẹ mình, các tôi tớ mình, các quan tướng, và các hoạn quan mình, đi ra đầu hàng vua Ba-by-lôn. Vua Ba-by-lôn bắt người nhằm năm thứ tám triều mình. 13 Y như lời Đức Giê-hô-va đã phán, người lấy hết thảy những bửu vật của đền Đức Giê-hô-va và những bửu vật của cung vua, đập bể các khí dụng bằng vàng mà Sa-lô-môn, vua Y-sơ-ra-ên, đã làm cho đền thờ của Đức Giê-hô-va.
2Các Vua 25:11-17 11 Quan thị vệ Nê-bu-xa-ra-đan bắt dân cư còn sót lại trong thành, luôn với những kẻ hàng đầu vua Ba-by-lôn và đám dân còn lại khác, mà dẫn đi làm phu tù. 12 Quan thị vệ chỉ chừa lại trong xứ những người nghèo khổ hơn hết, đặng trồng nho và làm ruộng. 13 Quân Canh-đê đập bể những trụ đồng, táng đồng, và cái biển bằng đồng ở trong đền thờ của Đức Giê-hô-va, rồi đem đồng ấy về Ba-by-lôn. 14 Chúng nó cũng đem đi những nồi đồng, vá, dao, chén, và hết thảy những khí dụng bằng đồng dùng vào việc thờ phượng. 15 Lại quan thị vệ ấy đem đi những lư hương, chậu, và các vật bằng vàng, bạc. 16 Còn hai cây trụ, cái biển đồng, và các miếng táng mà Sa-lô-môn đã làm cho đền thờ của Đức Giê-hô-va, thì không thể cân được đồng của các vật ấy. 17 Mỗi cây trụ có mười tám thước bề cao, trên trụ có đầu đồng ba thước bề cao, có bao quanh lưới và trái lựu cũng bằng đồng. Cây thứ nhì trang sức lưới giống như cây trước.
i.Phải mất hơn một trăm năm sau cho đến khi Babylon mang đi kho báu của vua Giu-đa, nhưng chúng cũng đã đến, đúng như Ê-sai đã tiên tri. Lời tiên tri này chính xác đến mức nhiều người hoài nghi—chỉ vì họ không tin—khẳng định rằng có một “Ê-sai” sau này hẳn đã viết lời tiên tri này sau khi sự việc đã xảy ra.
b.7 Các con trai ngươi, con cháu ra từ ngươi, sanh bởi ngươi, cũng có kẻ sẽ bị bắt để làm quan hoạn trong cung vua Ba-by-lôn: Tệ hơn cả việc lấy đi của cải vật chất của các vua Giu-đa, vua Babylon sẽ bắt đi con trai của vua Giu-đa – tài sản thực sự của ông ta.
i.Một sự ứng nghiệm của điều này là việc bắt Đa-ni-ên và các bạn đồng hành của ông đi làm phu tù. Đa-ni-ên là một trong những hậu duệ của nhà vua bị bắt vào cung điện của vua Babylon (Đa-ni-ên 1:1-4 1 Năm thứ ba về đời Giê-hô-gia-kim, vua Giu-đa, thì Nê-bu-cát-nết-sa, vua Ba-by-lôn, đến thành Giê-ru-sa-lem và vây lấy. 2 Chúa phó Giê-hô-gia-kim, vua Giu-đa, và một phần khí mạnh của nhà Đức Chúa Trời vào tay người. Nê-bu-cát-nết-sa đem khí mạnh ấy về đất Si-nê-a, vào nhà của thần mình, và để trong kho của thần mình. 3 Vua truyền cho Át-bê-na, là người làm đầu các hoạn quan mình, lấy trong con cái Y-sơ-ra-ên, trong dòng vua, và trong hàng quan sang, mà đem đến 4 mấy kẻ trai trẻ không có tật nguyền, mặt mày xinh tốt, tập mọi sự khôn ngoan, biết cách trí, đủ sự thông hiểu khoa học, có thể đứng chầu trong cung vua, và dạy cho học thức và tiếng của người Canh-đê.). Vì lời hứa này của Chúa qua Ê-sai, nhiều người nghĩ rằng Đa-ni-ên và các bạn đồng hành của ông đã bị làm hoạn quan khi họ bị bắt đi phục vụ trong cung điện.
3.(8) Lời đáp của vua Ê-xê-chi-a.
a.8 Ê-xê-chia đáp lại cùng Ê-sai rằng: Lời của Đức Giê-hô-va mà ông vừa thuật cho ta nghe đó là tốt lắm!: Vua Giu-đa thực ra vô cùng buồn bã. Đức Chúa Trời báo trước sự phán xét sắp đến, và ông chỉ thấy nhẹ nhõm vì điều đó sẽ không xảy ra trong đời ông.
i.Tại đây, Ê-xê-chi-a cho thấy mình gần như hoàn toàn trái ngược với một người “lấy người khác làm trung tâm”. Ông gần như hoàn toàn lấy bản thân làm trung tâm. Tất cả những gì ông quan tâm là sự thoải mái và thành công của riêng mình.
b.8bLại rằng: Vì trong ngày ta còn sống, sẽ được bình yên và lẽ thật: Không có nghi ngờ gì rằng Ê-xê-chi-a đã bắt đầu như một vị vua tin kính, và nhìn chung triều đại của ông là một triều đại tin kính rất nổi bật (2Các Vua 18:3-7 3 Người làm điều thiện trước mặt Đức Giê-hô-va y như Đa-vít, tổ phụ người, đã làm. 4 Người phá hủy các nơi cao, đập bể những trụ thờ, đánh hạ các A-sê-ra, và bẻ gãy con rắn đồng mà Môi-se đã làm; bởi vì cho đến khi ấy dân Y-sơ-ra-ên xông hương cho nó. Người ta gọi hình rắn ấy là Nê-hu-tan [Nghĩa là một miếng đồng.] Nghĩa là một miếng đồng.
5 Ê-xê-chia nhờ cậy nơi Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên; nên trong các vua sau người, hoặc trong những vua trước người, chẳng có một ai giống như người. 6 Người tríu mến Đức Giê-hô-va, không xây bỏ Ngài, song gìn giữ các điều răn mà Đức Giê-hô-va đã truyền cho Môi-se. 7 Đức Giê-hô-va ở cùng người; hễ người đi làm sự gì, đều được thành tựu. Người dấy nghịch với vua A-si-ri, không phục vua ấy nữa.). Tuy nhiên, khởi đầu của vua Ê-xê-chi-a tốt hơn nhiều so với kết thúc của ông; Ê-XÊ-CHI-A ĐÃ KHÔNG KẾT THÚC TỐT ĐẸP. CHÚA ĐÃ BAN CHO Ê-XÊ-CHI-A MÓN QUÀ LÀ THÊM 15 NĂM SỐNG, nhưng NHỮNG NĂM THÁNG THÊM VÀO KHÔNG LÀM CHO ÔNG TRỞ THÀNH MỘT NGƯỜI TỐT HƠN HOẶC TIN KÍNH HƠN.
i.THỜI GIAN HAY TUỔI TÁC KHÔNG NHẤT THIẾT KHIẾN CHÚNG TA TỐT HƠN. HÃY CÂN NHẮC RẰNG THỜI GIAN CHẲNG LÀM GÌ NGOÀI VIỆC TRÔI QUA. Đôi khi chúng ta nói, “thời gian sẽ trả lời”, “thời gian sẽ chữa lành”, hoặc “thời gian sẽ khơi dậy tiềm năng trong tôi”. Nhưng thời gian sẽ chẳng làm được gì cả! Thời gian chỉ đến rồi đi. Chỉ có cách chúng ta SỬ DỤNG THỜI GIAN mới là quan trọng. Ê-xê-chi-a đã KHÔNG TẬN DỤNG TỐT khoảng THỜI GIAN về cuối đời mà CHÚA ban thêm cho ông.