A. Phước lành từ vị vua sắp đến.
1. (1) Sau khi Giê-ru-sa-lem được giải cứu, một vị vua đã đến.
1 Nầy, sẽ có một vua lấy nghĩa trị vì, các quan trưởng lấy lẽ công bình mà cai trị.
a. BD2020 1Này, có một vua cai trị trong sự công chính, còn các quan tướng lấy công bình mà cai trị: Lời hứa này được đưa ra trong một bối cảnh nhất định. Trong chương trước, Đức Chúa Trời đã đảm bảo rằng người Assyria sẽ bị phán xét, và Giu-đa sẽ được giải cứu. Nhưng Đức Chúa Trời không chỉ muốn loại bỏ mối đe dọa; Ngài cũng muốn ban phước cho Giu-đa bằng một vị vua công chính, vì vậy lời hứa đã được đưa ra.
i. Tuy nhiên, có khả năng là lời tiên tri của Ê-sai 32-33 đã được đưa ra trước thời điểm của lời tiên tri của Ê-sai 30-31 . Cả hai đều hướng đến thời điểm người Assyria xâm lược Giu-đa, nhưng Ê-sai 30-31 được đặt vào thời của Ê-xê-chia, khi cuộc xâm lược gần Jerusalem. Hầu hết các nhà bình luận đều tin rằng vị vua sẽ trị vì trong sự công chính được đề cập ở đây là Ê-xê-chia, và vì nó nói rằng ông sẽ trị vì, lời tiên tri này có thể đã được đưa ra vào đầu sự nghiệp tiên tri của Ê-sai, dưới thời trị vì của Vua A-cha, người tiền nhiệm của Vua Ê-xê-chia.
ii. Có thể lời tiên tri trong Ê-sai 32-33 được đưa ra trong thời trị vì của Ê-xê-chia, và lời thông báo này ám chỉ đến phần sau của triều đại của ông. Cũng có thể lời tiên tri được đưa ra trong thời Ê-xê-chia, và lời tiên tri này nói về sự xuất hiện của Vua Giô-si-a, chắt của vua Giu-đa hiện tại, Ê-xê-chia, người trị vì trong thời kỳ bị Assyria đe dọa. Giô-si-a là một vị vua công chính (2Các Vua 22: 2 Người làm điều thiện trước mặt Đức Giê-hô-va, đi theo trọn con đường của Đa-vít, tổ phụ mình, không tẽ tách hoặc về bên hữu, hoặc về bên tả.).
b. Một vị vua sẽ trị vì trong sự công chính: Theo một nghĩa nào đó, Ê-xê-chia chắc chắn đã ứng nghiệm lời tiên tri này. Người ta đã chép về ông, “Người làm điều thiện trước mặt Đức Giê-hô-va y như Đa-vít, tổ phụ người, đã làm… 5 Ê-xê-chia nhờ cậy nơi Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên; nên trong các vua sau người, hoặc trong những vua trước người, chẳng có một ai giống như người. 6 Người tríu mến Đức Giê-hô-va, không xây bỏ Ngài, song gìn giữ các điều răn mà Đức Giê-hô-va đã truyền cho Môi-se.” (2 Các Vua 18:3 , 5-6).
c. Một vị vua sẽ trị vì trong sự công chính: Tuy nhiên, cuối cùng, Ê-xê-chia là hình ảnh của Vua của các vua, là Chúa Jesus Christ. Giê-rê-mi 23:5 công bố điều này về Đấng Messiah của chúng ta: “5 Đức Giê-hô-va phán: Nầy, những ngày đến, bấy giờ ta sẽ dấy lên cho Đa-vít một Nhánh công bình. Ngài sẽ cai trị làm vua, lấy cách khôn ngoan mà ăn ở, làm sự chánh trực công bình trong đất“
i. “Điều này dường như đã được truyền đạt vào thời của A-cha, và nói về Ê-xê-chia, và về sự công chính và chính quyền hạnh phúc của ông. Nhưng bên cạnh đó, vì Ê-xê-chia và triều đại của ông là một hình mẫu nổi bật của Đấng Christ và vương quốc của ông; vì vậy, lời tiên tri này hướng đến Đấng Christ thông qua Ê-xê-chia.” (Poole)
d. 1b BD2020 còn các quan tướng lấy công bình mà cai trị: Có một vị vua công bình thôi là chưa đủ – và sẽ không bao giờ là đủ. Nhà vua phải có những người giúp việc, các quan tướng (bản tiếng anh là hoàng tử)dưới quyền mình, họ cũng sẽ cai trị bằng công lý. Ê-xê-chia có những quan tướng trung thành như Eliakim, Sép-na, người ghi chép, các trưởng lão của các thầy tế lễ, và chính Ê-sai (2Các Vua 19: 2 Đoạn, người sai Ê-li-a-kim, quan cai đền, Sép-na, thơ ký, và những thầy tế lễ già hơn hết, mặc bao, đến Ê-sai, thầy tiên tri, con trai A-mốt.).
i. Đây không phải là các hoàng tử theo nghĩa đen là con trai của Vua Ê-xê-chia. Từ tiếng Hê-bê-rơ chỉ các hoàng tử có thể có nghĩa là bất kỳ người cai trị nào dưới quyền một vị vua.
ii. Nếu Ê-xê-chia, vị vua công chính, chỉ vào Chúa Jesus, thì các hoàng tử của Chúa Jesus là ai ? Dân sự của Ngài là các hoàng tử của Ngài, như 1 Phi-e-rơ 2:9 sau đó giải thích: 9 Nhưng anh em là dòng giống được lựa chọn, là chức thầy tế lễ nhà vua, là dân thánh, là dân thuộc về Đức Chúa Trời, hầu cho anh em rao giảng nhân đức của Đấng đã gọi anh em ra khỏi nơi tối tăm, đến nơi sáng láng lạ lùng của Ngài. Khải Huyền 5:10 cũng có lời tuyên bố này từ dân sự của Đức Chúa Trời: “và Ngài đã làm cho những người ấy nên nước, và thầy tế lễ cho Đức Chúa Trời chúng ta; những người ấy sẽ trị vì trên mặt đất.” BD2020 “Ngài đã khiến họ trở nên một vương quốc và các thầy tế lễ cho Đức Chúa Trời chúng ta, và họ sẽ cai trị trên đất.” Nhiều thử thách và đau đớn tưởng chừng như không cần thiết trong cuộc đời này lại có mục đích tuyệt vời cho thế giới bên kia: đó là đào tạo chúng ta trở thành hoàng tử, trung tín cai trị cùng Đức Vua Jesus.
2. (2-4) Phước lành phục hồi từ đức vua.
a. 2 Sẽ có một người như nơi núp gió và chỗ che bão táp, như suối nước trong nơi đất khô, như bóng vầng đá lớn trong xứ mòn mỏi: Điều này mô tả sự đổi mới tâm linh kỳ diệu như thế nào trong triều đại của Ê-xê-chia, giống như bóng của một tảng đá lớn trong một vùng đất mòn mỏi. Nhờ phước lành của Chúa, mắt của những kẻ xem có thể nhìn rõ hơn bao giờ hết, và tai của những kẻ nghe sẽ chăm chỉ.
i. Triều đại vinh quang hơn của Chúa Jesus là tất cả những điều này cũng dành cho chúng ta. Ngài là nơi trú ẩn khỏi cơn bão (chỗ che bão táp), như dòng nước trong nơi khô cằn, và như bóng mát của một tảng đá lớn trong vùng đất mòn mỏi.
ii. “Nếu Vua Ê-xê-chia là một hình bóng của Đấng Christ, thì lời tiên tri này có thể ám chỉ đến thời đại của Ngài; nhưng nếu không thì có vẻ như nó chủ yếu nhắm đến Ê-xê-chia. Tuy nhiên, rõ ràng là theo nghĩa đầy đủ nhất, những lời này không thể áp dụng cho bất kỳ người nào; chỉ có CHÚA mới có thể làm tất cả những gì được hứa ở đây.” (Clarke)
b. 3-4 3 Bấy giờ mắt của kẻ xem sẽ không mờ, tai của kẻ nghe sẽ chăm chỉ. 4 Lòng của người hớp tớp sẽ hiểu sự khôn ngoan; lưỡi của người cà lăm sẽ nói dễ và rõ: Sự đổi mới về mặt tinh thần trong thời trị vì của Ê-xê-chia đã thúc đẩy lòng tin vào lời Chúa, và vì thế, lòng người đã thay đổi. Chúa cũng sẽ ban phước theo những cách kỳ diệu (lưỡi của người cà lăm sẽ nói dễ và rõ).
3. (5-8) Phước lành của sự công chính và liêm chính từ đức vua.
a. 5-7 5 Kẻ dại dột sẽ chẳng được xưng là cao sang, người rít róng chẳng được xưng là rộng rãi. (BHĐ Kẻ quỷ quyệt chẳng ai cho là đáng kính.) 6 Vì kẻ dại dột sẽ nói những lời dại dột, lòng họ xiêu về sự gian dối, đặng phạm các tội ác, đặng nói những sự sai lầm nghịch cùng Đức Giê-hô-va, đặng làm cho kẻ đói trống bụng và kẻ khát hết đồ uống. 7 Kẻ rít róng dùng những khí giới gian tà (BHĐ Kẻ quỷ quyệt dùng những vũ khí gian tà), toan những mưu gian, lấy sự nói dối đặng làm hại người nhu mì, và làm hại kẻ nghèo dầu nói lẽ công chính. : Sự đổi mới về mặt tâm linh trong thời trị vì của Ê-xê-chia có nghĩa là thực tế tâm linh sẽ được phơi bày cho mọi người thấy. Sẽ không còn sự lừa dối bởi vẻ bề ngoài nữa; nếu một người ngu dại, người đó sẽ bị phơi bày là ngu dại.
i. câu 7 những mưu gian: “Ngoài Job 17:11 Các ngày tôi đã qua, Các mưu ý tôi, tức các thiết ý của lòng tôi, đã bị diệt, có một ý nghĩa xấu đồng nhất. Nó xảy ra mười chín lần về hành vi sai trái tình dục (ví dụ Lê-vi Ký 18:17 Chớ cấu hiệp cùng một người đàn bà luôn với con gái của người đàn bà nữa. Chớ lấy cháu gái nội ngươi, hoặc cháu gái ngoại ngươi đặng cấu hiệp cùng họ; chúng nó đều là cốt nhục gần; làm vậy, ấy là một việc ác dục). Đó là việc lập kế hoạch cho lợi ích của riêng mình bất chấp cái giá phải trả cho người khác.” (Motyer)
b. 8 Nhưng người cao sang chỉ lập những mưu cao sang, hằng làm sự cao sang. (BHĐ ⁸Nhưng người cao quý chỉ mưu cầu những điều cao quý, Và đứng vững trên những việc cao quý.): Không chỉ sự ngu ngốc của kẻ ngu ngốc sẽ bị phơi bày, mà cả sự hào phóng của người hào phóng cũng vậy. Sự công chính và sự gian ác sẽ được nhìn nhận đúng bản chất của chúng và được xem xét tương ứng.
i. “Sự gian ác sẽ bị phát hiện và trừng phạt ở bất cứ nơi đâu, đức hạnh sẽ được thể hiện và khen thưởng, và mọi thứ sẽ được quản lý bằng sự chân thành và giản dị.” (Poole)
B. Lời kêu gọi chuẩn bị đón Chúa Thánh Linh ngự đến.
1. (9-11) Những người phụ nữ đang nhàn hạ được kêu gọi ăn năn.
a. 9 Hỡi những đàn bà sung sướng, hãy dậy mà nghe tiếng ta! Hỡi những con gái không hay lo, hãy để tai nghe lời ta! 10 Trong một năm và mấy ngày nữa, các ngươi là kẻ không lo lắng, sẽ đều run rẩy, vì mùa nho sẽ mất, và mùa gặt cũng không có nữa.: Trước khi vị vua công chính đến, dân chúng phải chuẩn bị. Những người phụ nữ đang thoải mái và những cô con gái không hay lo phải chuẩn bị cho vị vua công chính.
i. An nhàn là từ được dùng sau trong chương này, khi Chúa hứa ban cho nơi ở an toàn (Ê-sai 32:18 Dân Ta sẽ cư trú trong nơi bình an, Trong chỗ ở an toàn, và nơi nghỉ ngơi thanh thản.). Tự mãn là từ được dùng sau trong cùng chương này, khi Chúa hứa ban cho nơi ở bình an. “Theo Ê-sai, không có gì sai khi cảm thấy an toàn và không bị quấy rầy miễn là lòng tin của một người được đặt vững chắc trên Đức Chúa Trời.” (Wolf)
b. 11 Đàn bà sung sướng, hãy run rẩy! Con gái không hay lo, hãy bối rối! Hãy cởi áo xống, hãy ở trần, hãy thắt lưng bằng bao gai: Thay vì một cuộc sống buông thả, chỉ biết nghĩ đến bản thân, họ sẽ phải run rẩy, bối rối và mặc bộ đồ tang tóc. Điều này sẽ thể hiện sự ăn năn và sẵn sàng đón nhận đức vua công chính.
2. (12-14) Toàn thể đất nước than khóc.
12 Chúng nó sẽ đấm ngực vì đồng điền màu mỡ, vì cây nho sai trái. 13 Chà chuôm gai gốc sẽ mọc lên trên đất dân ta, cùng trên mọi nhà chơi trong thành vui vẻ. 14 Vì cung điện vắng tanh, thành đông đúc hoang loạn; đồi và tháp từ nay sẽ trở nên sào huyệt đến đời đời, cho những lừa rừng choán làm nơi nghỉ, và những bầy vật thả ăn,
BHĐ câu 12-13: ¹²Chúng sẽ đấm ngực than khóc Về đồng ruộng màu mỡ, Và vườn nho sai quả, ¹³ Vì gai góc và bụi rậm Mọc lên trên đất dân Ta, Vì mọi nhà hoan lạc trong thành vui nhộn Không còn nữa.
a. 12Dân sự sẽ than khóc đấm ngực mình vì những cánh đồng tươi tốt, vì cây nho sai quả: Vì cuộc xâm lược của người Assyria sắp đến, Đức Chúa Trời sẽ dùng thời buổi kinh tế khó khăn để đánh thức Giu-đa. Vì mùa nho sẽ thất bát, sự thu hoạch sẽ không đến (Ê-sai 32:10 ). Thời buổi khó khăn đã chạm đến mọi người (tất cả những ngôi nhà hạnh phúc trong thành phố vui vẻ… các cung điện sẽ bị bỏ hoang).
3. (15) Thánh Linh được đổ xuống trên một dân tộc khiêm nhường.
15 cho đến chừng Thần từ nơi cao được rải xuống khắp trên chúng ta, đồng vắng biến thành ruộng tốt, ruộng tốt được kể như rừng rậm.
a. BHĐ 15Cho đến khi Thần từ trên cao được đổ xuống cho chúng ta, Hoang mạc biến thành vườn cây ăn quả, Vườn cây ăn quả được xem như một cánh rừng.: Đức Chúa Trời đã sử dụng cuộc xâm lược của người Assyria, những thời điểm khó khăn và sự than khóc khiêm nhường của dân chúng để chuẩn bị cho họ đón nhận sự tuôn đổ của Thánh Linh Ngài.
i. Cho đến khi: Chỉ có Thánh Linh của Chúa mới có thể tạo nên sự khác biệt; những thời điểm khó khăn sẽ kéo dài cho đến khi Thánh Linh được đổ xuống.
ii. Được đổ xuống trên chúng ta: Đức Chúa Trời muốn làm nhiều hơn là chỉ rải một vài giọt lòng thương xót và phước lành của Ngài; Ngài muốn Thánh Linh của Ngài được đổ xuống trên dân Ngài.
iii. Từ trên cao: Đây là nguồn gốc của sự tuôn đổ thực sự của Chúa Thánh Linh. Nó không đến từ giữa loài người, hoặc vì nỗ lực của loài người. Nó đến từ thiên đàng, từ trên cao.
b. Sa mạc trở thành cánh đồng trù phú: Khi Đức Thánh Linh được đổ xuống, những gì trước kia cằn cỗi và hoang vu giờ đây tràn đầy sự sống và sự sinh sôi. Sự sinh sôi thực sự đến từ sự đổ tràn của Đức Thánh Linh.
c. Và cánh đồng trù phú được tính như một cánh rừng: Khi Đức Thánh Linh được đổ xuống, những gì tốt đẹp trước đây (một cánh đồng trù phú) một cách kỳ diệu trở nên tốt hơn nữa (một cánh rừng).
4. (16-20) Phước lành do Đức Thánh Linh mang đến.
a.16-17 16 Bấy giờ sự xét đoán sẽ ở nơi đồng vắng, sự công bình sẽ trú nơi ruộng tốt. 17 Công bình sẽ sanh ra bình an, trái của sự công bình sẽ là yên lặng và an ổn mãi mãi: Khi Thánh Linh của Đức Chúa Trời được đổ ra giữa dân sự Ngài, thì đây là những gì xảy ra. Điều này có nghĩa là chúng ta không nên thỏa mãn với những gì được cho là của Thánh Linh mà không được đánh dấu bằng bông trái của Thánh Linh. Điều này có nghĩa là nếu chúng ta thiếu những điều này, chúng ta có thể đến và cầu xin CHÚA đổ Thánh Linh của Ngài trên chúng ta.
b. 18 Dân ta sẽ trú trong chỗ bình an, trong nhà yên ổn và nơi nghỉ lặng lẽ. 19 Nhưng mưa đá sẽ đổ xuống trên rừng, và thành sẽ bị hạ cả xuống. 20 Phước thay cho các ngươi gieo giống ở bên mọi dòng nước, thả chăn bò lừa đi. (BHĐ 20 Phước cho các ngươi, Những người gieo giống bên mọi dòng nước, Thả cho bò lừa đi ăn cỏ tự do.): Khi Thánh Linh của Đức Chúa Trời được đổ ra, chúng ta sống theo một nguyên tắc cao hơn hoàn cảnh. Nếu những người khác cảm thấy mưa đá trút xuống, hoặc bị hạ thấp trong sự sỉ nhục, thì điều đó không ảnh hưởng đến những người được ban phước bởi Thánh Linh của Đức Chúa Trời được đổ ra.